به طور کلی هر وسیله الکتریکی جدای از برند و جنسی که دارد، پس از مدتی در اثر استهلاک غیر قابل استفاده میشود. با این حال نحوه درست استفاده از وسایل میتواند روند استهلاک آنها را به تعویق انداخته یا آنکه سرعت آن را تسریع کند. تفاوتی ندارد که محصول مورد نظر شما بهترین نوع آن در بازار است یا خیر، به هر حال در صورت عدم رعایت مواردی مانند ایمنی و استفاده غلط عمر مفید آن وسیله به سرعت کاهش پیدا کرده و هزینههای تعمیر نجومی را روی دست شما میگذارد.
اما شما میتوانید برخلاف این موضوع عمل کرده و دوام و طول عمر وسیله خود را افزایش دهید. در واقع شما میتوانید یک پمپ آب با کیفیت متوسط خریداری کرده اما با رعایت کردن مواردی چون اصول اولیه، حفظ ایمنی و آگاهی از نگهداری آن سالهای طولانی پمپ خود را مورد استفاده قرار دهید. با این وجود برخی اوقات تعمیر پمپ اجتناب ناپذیر بوده و نمیتوان کاری برای آن انجام داد؛ از همین رو امروز ما در این مطلب تصمیم گرفتهایم تا شما را با 10 نشانه خرابی پمپ و چگونگی عیبیابی پمپ آشنا سازیم.
به طور کلی در موارد بسیاری ما به تعمیر پمپ آب صنعتی نیاز خواهیم داشت؛ چرا که نشانههای متنوع و دلایل زیادی برای خرابی پمپ وجود دارد. همیشه توجه به نشانهها میتواند به شما کمک کند تا هزینههای تعمیر را کاهش و در این زمینه صرفهجویی کنید. علاوه بر آن آگاهی از دلایل و نشانههای خرابی پمپ باعث نگهداری پمپ به صورت بهینه و جلوگیری از خسارتهای پر هزینه خواهد شد.
با این اوصاف باید بگوییم که مهمترین نشانههای خرابی پمپ شامل موارد زیر میشوند:
یکی از دلایلی که باعث نیاز به تعمیر میشود، کشش در لوله است. در واقع زمانی که لوله پمپ بیشتر به یک سو کشیده شود، چنین اتفاقی رخ میدهد. معمولاً عدم رعایت استانداردهای نصب نگهدارنده لوله و همچنین تراز نبودن لولهها و پمپ تنشهایی را روی پمپ به وجود آورده و باعث ایجاد کشش لولهها میشوند.
برای مثال در صورتی که پمپ به لولهای که در بالاتر از آن قرار دارد، متصل گردد مشکلاتی مانند جدا شدن پایه نگهدارنده از پیچ، فرسودگی سریع پروانهها و کیسینگ، آسیب رسیدن به صفحه پایه و حتی شکستگی نازل به وجود میآورد.
هنگام عیبیابی پمپ اولین نکتهای که باید برای تعمیر در نظر داشته باشید نحوه اجرا و پیادهسازی لولهها است. در صورتی که طراحی لولهها و اجرای آنها ضعیف باشد بدون شک عملکرد پمپ را مختل میکند. استفاده از طراحی U برای اجرای لولهها در قسمت مکش هوا را به دام میاندازد. استفاده از زاویه ۹۰ درجه در طراحی لولههایی که قبل از پمپ قرار گرفتهاند، در پمپ تلاطم ایجاد میکند. به طور کلی طراحیهای نامناسب در لولهها باعث ایجاد مشکل در کاویتاسیون و مکش میشود.
از جمله دلایلی که باعث ایجاد عیب در پمپ شما میگردد، خشک کار کردن آن است. سیل مکانیکی و کاویتاسیون را در پمپ دچار مشکل میکند. در صورتی که پمپ خشک کار کند، امکان گرم شدن بین از اندازه سیل مکانیکی و در پی آن شوک حرارتی وجود دارد. حتی پمپ در این حالت میتواند تنها در ۳۰ ثانیه دچار شکستگی گردد.
عوامل متعددی روی کشیده شدن بخار به داخل پمپ تأثیر میگذارد، برای مثال میتوان به گرداب زدن در تانک، تزریق بخار یا کافی نبودن منبع آب اشاره کرد. به هر حال در صورتی که بخار به داخل پمپ کشیده شود مشکلاتی همچون کاهش میزان عملکرد پمپ، خشک کار کردن سیل مکانیکی و فرسودگی پروانه و آب شکن را به وجود میآورد.
اینکه شما برای انتقال مواد جامد و سایندهها از چه نوع پمپی استفاده کنید اهمیت بسیار زیادی دارد. به عنوان مثال برای مواد خورنده میتوانید از پمپ اسید استفاده کنید. در صورت استفاده از تجهیزات نادرست عمر مفید تمامی اجزای مرتبط برای انتقال مایع کاهش مییابد. به هر حال در صورت وجود همچین مشکلی پروانه تعادل نداشته و روی راندمان پمپ تأثیر زیادی میگذارد.
هنگام عیبیابی پمپ به شما پیشنهاد میکنیم قبل از هر چیز به سراغ بررسی سایز پروانه پمپ بروید. استفاده از پروانهای با سایز نادرست در پمپ باعث تولید دبی خیلی کم یا خیلی زیاد میشود. این مسأله باعث افت راندمان پمپ هم میگردد.
در صورت استفاده از پروانههایی با سایزهای بزرگ هم پمپ به توان بیشتری برای پمپاژ نیاز داشته و در نهایت امکان آسیب به سیم پیچ موتور و سوختگی آن وجود دارد. پروانههای خیلی کوچک هم دبی زیاد تولید کرده و عملکرد خوبی در زمینه تولید هد از خود نشان نمیدهند.
به یاد داشته باشید در صورتی که تنظیم پروانه درست نباشد، لغزشهایی در پمپ اتفاق افتاده و تلاطم زیادی در پمپ به وجود میآورد. حتی این مسأله روی عملکرد و کارایی کاسه نمد و افزایش فشار آن تأثیر میگذارد.
در صورتی که شما بدون استفاده از ابزارهای کافی و مناسب مانند چکش برای درآوردن و نصب پروانهها یا سایر قطعات یدکی پمپ تلاش کنید، بدون شک به آنها آسیب میرسانید. آسیب دیدن پروانهها هم کاهش هد و دبی را در پی داشته و باعث ایجاد نوسانات فشار و عدم تعادل هیدرولیکی میشود.
افت دبی و هد پمپ در اثر تنظیمات محوری نامناسب رخ میدهد. نامناسب بودن تنظیم محوری حتی کاهش فشار کاسه نمد را در پی دارد. این مسائل باعث خشک کار کردن سیل و عواقبی که در اثر خشک کار کردن سیل اتفاق میافتد، میشوند. خرابی زودتر از موعد یاتاقان هم در این صورت رخ میدهد.
در صورتی که مواد جامد درون پمپ بیش از ظرفیت پمپ انسداد پیدا کرده و به داخل پمپ کشیده شوند، شما شاهد گرفتگی در سوراخهای بالانس و گرفتگی پرهها خواهید بود. عدم تعادل پروانه، افت راندمان پمپ، ایجاد مشکل در لایهگذاری رسوبات، لرزش بیش از اندازه، خسارت به یاتاقان و سیل از جمله مشکلاتی است که در اثر گرفتگی به وجود میآید.
به طور کلی کاربرد رینگ سایشی در پمپ آب وظیفه جداسازی فشار در ناحیه بالایی پمپ و پایینی پمپ را بر عهده دارد. در صورتی که این فاصله جداسازی بیش از حد معمول باشد شاهد افزایش لغزش در پمپ بوده و پس از آن هم تراوش مایع فشار از سمت ناحیه بالا به ناحیه پایین رخ میدهد. همین مسأله کاهش راندمان پمپ را در پی داشته و نیاز به تعمیر پمپ را بالا میبرد. به یاد داشته باشید در صورتی که فاصله کم باشد، گرفتگی و جوش خوردن پمپ در اثر فعالیت نامناسب حلقه به وجود میآید.
شما تنها با رعایت و دقت به برخی از موارد زیر قادر خواهید بود به راحتی تعمیرات پمپ خود را به تعویق بیندازید.
با توجه به اینکه در ایران استانداردهای لازم در توزیع برق شهری رعایت نشده و معمولاً برق شهری دچار نوسانات زیادی است، امکان سوخت پمپها افزایش مییابد. ما حتی در برخی مواقع با قطعی ناگهانی برقها هم مواجه هستیم و همین قطعی ناگهانی تأثیر زیادی روی کاهش عمر وسیله برقی میگذارد. با این اوصاف مهمترین نکته برای تأمین ایمنی پمپ و افزایش طول عمر آن، استفاده از محافظ برق است.
لازم به ذکر است که محافظ برق باید پکیجی بوده و از محافظهای معمولی نمیتوانید برای این منظور استفاده نمایید؛ چرا که مصرف برق پمپ نسبت به وسایل برقی خانگی بیشتر است.
توجه داشته باشید که پمپ آب خریداری شده برای آب تمیز مناسب است. در واقع هر گونه ماده جامد معلق یا ناخالصی به پمپ آب آسیبهای جدی وارد میکنند؛ چرا که معمولاً برای پمپاژ و ایجاد فشار در پمپهای آب از نوعی پروانههای خاص کمک گرفته شده، این پروانهها در صورت ورود ناخالصی به پمپ دچار شکستگی میشوند. علاوه بر آن در صورتی که ناخالصی در آب وجود داشته باشد به الکتروموتور هم فشار وارد شده و در نهایت امکان از کار افتادن آن وجود دارد.
به همین دلیل باید توجه کنید که از چه پمپی و برای چه کاربردی استفاده میکنید. برای مثال اگر میخواهید آب تمیز پمپاژ کنید از کف کش و اگر میخواهید آب گل آلود را توزیع نمایید از لجن کشها بهره بگیرید.
برای جلوگیری از ورود ناخالصیها و هرگونه ماده جامد به درون پمپ از صافیها استفاده نمایید. میتوانید صافی را روی دهانه ورودی پمپ نصب کرده و بدین ترتیب از ورود ناخالصیها و آشغالهای احتمالی به پمپ جلوگیری کنید.
هیچگاه نکاتی مانند بررسیهای دورهای، آماده کردن پمپ برای فصلهای سرد سال، پیدا کردن اطمینان از کارایی پمپ را به فراموشی نسپارید. این موارد به شما کمک خواهند کرد تا هیچگونه مشکل جدی در پمپ به وجود نیاید و در صورت هر گونه مشکل به سرعت بر طرف گردد.