سنگ یکی از پایه های اصلی برای ساخت منازل به حساب می آید که برای نماسازی، کف سازی و تزئین ساختمان به کار گرفته می شود. سنگ ها نقش کلیدی در بهتره نشان دادن یک سازه دارند. سنگ ها از مواد سخت و مقاومی با تنوع رنگ و جنس بسیار بالا هستند که از قدیم تا به حال برای ساخت و ساز از سنگ های ساختمانی بهره گرفته اند. سنگ های ساختمانی حاوی توانایی های خاصی هستند که نسبت به دیگر مصالح ساختمانی قابل قیاس نیستند.
سنگ های ساختمانی توانایی خاصی دارند که آن ها را از دیگر مصالح ساختمانی سوا می کند. دوام و مقاومت بسیار بالا، مقاومت سایشی و ضربه ای بالا، توانایی برش و صیقل خوردن، توانایی شست و شو، ثابت ماندن رنگ آن ها، مقاوم در برابر حرارت و رطوبت، مقاومت خمشی، غیر قابل نفوذ بودن، مقاوم در برابر تغییرات جوی، پایدارای در مقابل مواد اسیدی و قلیایی از جمله ویژگی های خاص انواع سنگ های ساختمانی است. از سنگ های ساختمانی برای پوشش دیوار داخلی ساختمان، زیر سازی جاده ها، دیوار و شالوده، کف خیابان و پیاده رو، نما کاری و تزئینات متعددی مورد استفاده قرار می گیرد.
از سنگ های ساختمانی می توان به سنگ گرانیت اشاره کرد، که از سنگ گرانیت برای جلوه دادن به سطح، دیوار درون ساختمان، ساخت تیرک و ظاهر تندیس به کار می برند. گرانیک یک نوع سنگ آذرین به شمار می رود که به سبب داشتن چگالی و سختی بالا از اجزای مصالح بادوام به شمار می روند. سنگ گرانیت حاوی قیمت بسیار بالایی می باشد به دلیل این که بیرون کشیدن این سنگ، برش و صیقل دادن آن هزینه بر خواهد بود.از سنگ گرانیت برای زیر بنای تاسیسات، سطح سازی و تزئین درون ساختمان به کار گرفته می شود. این سنگ نفوذناپذیر است و در مقابل ضربه و نفوذ آب مقاومت بسیار بالایی دارد. کف گرانیت را می توان صیقل داد و از جذابیت آن در ساختمان بهره گرفت.
از سنگ های ساختمانی می توان به سنگ کوارتزیت اشاره کرد، که از مزایای سنگ کوارتزیت می توان به مقاومت آن در مقابل هوازدگی اشاره کرد. به همین دلیل از این سنگ برای محافظت از دیوارها، نما کاری ساختمان، کف پله ها و سطح زمین به کار گرفته می شود. این سنگ بسیار شبیه سنگ گرانیت است ولی از آن سخت تر می باشد. از نظر ظاهر سنگ کوارتزیت بلوری و زبر و رنگ آن قرمز، خاکستری و قهوه ای سوخته است. سنگ کوارتزیت در مقایسه با دیگر سنگ ها از نظر قیمت پایین تر است. به همین دلیل برای استفاده در ساختمان سنگ کوارتزیت بسیار به صرفه می باشد.
از سنگ های ساختمانی می توان به سنگ سنگ مرمر اشاره کرد، که سنگ مرمر یک نوع سنگ آهکی به حساب می آید که در اثر فشار و گرما از طریق تبلور مکرر زمان تغییرات سنگ های آهکی ساخته می گردد. این سنگ نسبت به سنگ گرانیت ضعیف و در مقایسه با سنگ تراوراتن محکم تر است. سنگ مرمر از توانایی صیقل پذیری بسیار بالایی بهره مند است و سطحی آینه ای دارند. از این نوع سنگ به سبب جلای بالا و رنگ های زیبا برای دکوراسیون داخلی، کف پوش، ستون ها، پله ها و تزئینات درون ساختمان ها به کار گرفته می شوند. سنگ مرمر حاوی رنگ های زرد، سفید، قرمز، خاکستری، سبز و ارغوانی است و زیبایی فوق العاده ای به ساختمان می دهد. سنگ مرمر در مقابل رطوبت و آلودگی ها مقاومت کمتری دارد، بنابراین برای نماسازی ساختمان پیشنهاد نمی شود. سنگ مرمر در مقایسه با سنگ مرمریت بیشتر دگرگون شده رنگ ها و رگه هایی که در آن دیده می شود ناشی از ناخالصی های سنگ آهک اولیه می باشد.
از سنگ های ساختمانی می توان به سنگ سنگ مرمریت اشاره کرد، که سنگ مرمریت یک نوع سنگ آهکی رسوبی به شمار می رود و تا حدودی قابل تغییرات می باشد. این سنگ را می توان به سه گروه سنگ کریستال، سنگ ابری و سنگ چینی دسته بندی کرد. سنگ های چینی حاوی بافتی ریز دانه و بلورین هستند و خود به سه نوع چینی سفید، چینی کریستال و چینی خاکستری تقسیم می شود. ولی سنگ کریستال حاوی بافتی دانه درشت و بلورین است و در مکان هایی که شدت تغییرات در آن ها بالاست تشکیل می شود. سنگ ابری که نیز یک نوع سنگ مرمریت محسوب می شود حاوی حالتی ابری است، در واقع از نوارهای غیر موازی ایجاد و از تجمع کانی های روشن و تیره ساخته می شود. سنگ مرمریت هیچ گونه شباهتی با سنگ مرمر دارد. سنگ مرمریت در مقابل عوامل متعددی از جمله استحکام فشاری و کششی مقاومت بسیار بالایی دارد. این سنگ در مقایسه با دیگر سنگ ها سبک تر است ولی از پایداری بالایی بهره می برد. سنگ مرمریت رطوبت را به خود جذب نمی کند ولی در مقابل هوازدگی و باران های اسیدی مقاومت کمی دارد. بنابراین مقاومت کم موجب شده این سنگ فقط در درون ساختمان به کار گرفته شود. انواع سنگ مرمریت شامل مرمریت خوی، کاشان، کویر، هرسین، کوه سفید و کاوش کرمان است.
از سنگ های ساختمانی می توان به سنگ تراورتن اشاره کرد، که سنگ تراورتن یک نوع سنگ آهکی به حساب می آید که به دلیل فعالیت چشمه های آب گرم ایجاد می شود. به صورت کلی در طی روند ایجاد ذخایر تراورتنی، آب های گرم از میان طبقات سنگ های کربناتی مخصوصا سنگ های آهک گذر می کنند و به سبب اسیدی بودن، کربنات کلسیم موجود دراین سنگ ها از بین می روند و به شکل محلول کربناتی و بی کربناتی با خود به سطح زمین انتقال می یابند. در سطح زمین به سبب کاهش فشار، کاهش گرما، آزاد شدن دی اکسیدن کربن و علاوه براین بخار، بلورهای کلسیم ایجاد شده و به شکل لایه های نازکی بر روی همدیگر رسوب می کنند.
از کاربرد سنگ های ساختمانی می توان به کف ساختمان و پلکان، پوشش دیوارهای داخلی ساختمان، نما کاری ساختمان، دیوار و شالوده، دکوراتیو نمودن ساختمان و پوشش پشت بام اشاره کرد. هر کدام از کابردهای سنگ های ساختمانی دارای ویژگی های منحصر به فرد خود هستند.