ما از روش های تزریقی مختلفی برای داروهای مختلف استفاده می کنیم.مشخصات هر بافت میزان جذب دارو را مشخص می کند.قبل از تزریق کردن پرستار باید حجمی از دارو را که می خواهد بکشد و غلظت دارو و ساختمان دارو و محل تزریق دارو را بداند. اگر پرستار نحوه صحیح تزریق دارو را نداند ممکن است عواقب جدی به دنبال داشته باشد.انتخاب محل نامناسب برای تزریق ممکن است باعث صدمه به استخوان و عصب فرد شود و منجر به فلج شدن فرد شود.قبل از تزریق دارو پرستار باید حتما دارو را آسپیره کند تا بفهمد سرنگ در شریان است یا ورید. اگر دارو بیشتر از مقدارش تزریق شود ممکن است باعث درد و صدمه بافت فرد شود.
بخوانید سرم درمانی چیست ؟ و سرم ها چه کاربرد هایی دارند
۱-زیر جلدی که باعلامتSC نشان میدهند.
۲-داخل عضله که باعلامتIM نشان می دهند.
۳-داخل جلدی که باعلامت ID نشان می دهند.
۴-وریدی که باعلامت IV نشان می دهند.
5-یک نوع تزریق دیگر وجود دارد که به آن تزریق پانسیون می گویند مانند تزریق مایع نخاعی
برای تزریقات سرنگ و سوزن های متنوعی وجود دارد.هرکدام از این ها برای تزریق کردن حجم معینی از دارو به بافتی می باشد.
سرنگ ها دو قسمت دارند یک قسمت استوانه ای می باشد و قسمت دیگر یک انتهای کوچکی دارد.که سوزن به آن وصل می شود.بیشتر بیمارستان ها از سرنگ های پلاستیکی که یکبار مصرف می باشد استفاده می کنند.قیمت این سرنگ ها ارزان می باشد و کار کردن با این سرنگ ها آسان می باشد.سرنگ ها شیشه ای هم داریم که قیمت این سرنگ ها گرانتر می باشد و قبل از استفاده کردن از آن ها باید استریل شوند. پرستار قبل از تزریق باید هواگیری کند اول پیستون را بطرف بیرون می کشد و به سمت بالا می برد تا هوای اضافی از سرنگ خارج شود.
در هنگام کشیدن محلول و دارو پرستار باید مراقب باشد که سرنگ را به خوبی در دست بگیرد.قسمت بیرونی سرنگ و دسته پیستون در دست پرستار باشد.برای اینکه استریل باشد باید مراقب باشد دستش به قسمت داخلی سرنگ و نوک سوزن برخورد نکند.
سرنگ ها اندازه های مختلف دارند.
۱تا ۵سی سی و ۱۰سی سی.از سرنگ ۲و۳ میلی لیتری برای تزریقات عضلانی استفاده می کنیم.و همچنین زیر جلدی.
سرنگ های هیپودرمیک ۲/۵ تا ۳ میلی لیتری بصورت بسته بندی با سوزن وجود دارند.
سرنگ های انسولین یک میلی لیتر جای دارد.و واحد بندی می باشد.بیشتر آنها ۱۰۰واحدی می باشند.
سرنگ های توبرکولین یک استوانه باریک دارد و سوزن آن کوچک است.ظرفیت این سوزن ها ۱سی سی می باشد.در استفاده کم برای داروهایی که غلیظ هستند استفاده می شود.برای تست های داخل جلدی از سرنگ توبرکولین استفاده می کنیم.از سرنگ هایی که بزرگ هستند برای آماده کردن داروهای داخل وریدی استفاده می شود.یا برای اینکه دارو را به محلول های تزریقی اضافه کنیم کاربرد دارد.یا برای شستن زخم ها و درناژ کردن لوله ها استفاده می شود.
سوزن ها در بسته بندی های جدا نداریم.بعضی سوزن ها داریم که با سرنگ استاندارد بصورت بسته بندی نداریم مانند انسولین و توبرکولین.
سوزن ها یکبار مصرف می باشند.
نوک سوزن باید تیز باشد،طول تنه سوزن مناسب باشد،شماره سوزن و قطر آن هم مناسب باشد.
سوزن هایی که نوک آن ها کوتاه می باشد برای تزریقات وریدی استفاده می شود.سوزن هایی که دارای نوک بلندتری می باشند تیزتر هستند و در تزریقات زیر جلدی و عضلانی مورد استفاده قرار می گیرند.
پرستار برحسب اندازه و وزن مریض و نوع بافت فرد سوزن را انتخاب می کند مثلا در افراد لاغر و کودکان سوزن کوچکتر انتخاب می کند. انتخاب کردن سوزن براساس قطر یا شماره سوزن بستگی به غلظت مایعی دارد که می خواهیم تزریق کنیم.اگر سوزن شماره اش ۱۸-۱۶ باشد برای تزریق کردن خون و فرآورده های آن استفاده می شود.در تزریق کردن خون اگر از این سوزن استفاده می کنیم به این علت است که صدمه کمتری به گلبول قرمز وارد می کند.برای تزریق های عضلانی از سوزن هایی با شماره ۲۳-۲۰ استفاده می شود. تزریقات زیر جلدی به سوزن هایی با قطر کمتر استفاده می کنیم.و هنگام تزریقات داخل جلدی سوزن ریزتر مثلا با شماره ۱۶ استفاده می کنیم.
آمپول ها مایع هستند ودر اندازه های مختلف وجود دارند.حجم شان از ۱تا۱۰سی سی می باشد.آمپول درون یک شیشه با قسمت تنگی به نام گردن وجود دارد.برای کشیدن باید از قسمت گردن برش داده شود و دارو را بکشیم.هنگام کشیدن دارو پرستار باید مراقب باشد سوزن با چیزی تماس پیدا نکند.
ویال دارای ظرف شیشه ای می باشند که درپوش آن ها پلاستیکی می باشد.ویال ها ممکن است جامد یا مایع باشد.داروهایی که اگر محلول باشنددخاصیت خود را از دست می دهند را به صورت پودر در می آورند.
این پودر ها را با نرمال سالین یا آب مقطر رقیق می کنیم.و بعد از ریختن حلال آن را تکان می دهیم تا به خوبی حل شود.
نکاتی که قبل از آماده کردن دارو و سرم باید دقت کنید
-قبل از آماده کردن دارو و دادن به بیمار باید دست های خود را خوب بشویید.
-از نگه داشتن دارو های تزریقی داخل سرنگ حتی مدت کوتاه و حتی درون یخچال خودداری کنید.
-داروهای تزریقی بهتر است در بالین بیمار آماده کنید و بکشید و تزریق را انجام دهید.
-هنگام کشیدن دارو دقت کنید سوزن در دست شما فرو نرود و سوزن آن استریل نشود.
-از سرنگ مشترک برای آماده کردن چند نوع دارو جدا خودداری کنید.
-برای اینکه از آلودگی های میکروبی پیشگیری کنید با یک سرنگ که دارو را آماده کردید با یک سرنگ دیگر حتما تزریق را انجام دهید.
-شرایط نگه داری دارو دقت کنید.
-بعضی دارو ها هنگام تجویز باید یکسری اقدامات لازم مانند علائم حیاتی چک شود را رعایت کنید.
-در پلاستیکی ویال ها را قبل از رقیق کردن دارو با ضدعفونی کننده مناسب ضدعفونی کنید زیرا استریل نمی باشند.
-گاهی سرم ها را سوزن می زنند تا بهتر برود که این کار درست نمی باشد چون باعث ورود هوای آلوده به داخل سرم می شود و باید از ست سرم که فیلتر دارد برای رفع این مشکل استفاده کنید.
-از قرص هایی که شکسته شده از قبل بهتر است استفاده نکنید.
-از استفاده کردن هرنوع داروی تزریقی یا خوراکی که تغییر رنگ داده است خودداری کنید.