سرم درمانی چیست ؟ و سرم ها چه کاربرد هایی دارند

سرم درمانی چیست؟

 

شاید وقتی عنوان رو خواندید گفتید سرم درمانی چیست یعنی چه؟! به تزریق مایعات به داخل ورید بیمار، سرم درمانی گفته می شود. هنگامی که فرد مایعات از دست میدهد برای او سرم درمانی را تجویز می کنند؛ مانند اسهال، استفراغ، خونریزی، سوختگی.

 

بخوانید                تمیز کردن مبل پارچه ای با صابون

سرم برای اسهال

در صورت اسهال شدید، بدن آب و الکترولیت‌های زیادی از دست می‌دهد. سرم درمانی می‌تواند به جایگزینی این مایعات و الکترولیت‌ها کمک کند و از کم آبی بدن جلوگیری کند.

 

سرم قندی نمکی برای اسهال

سرم قندی نمکی (ORS) یک نوع سرم درمانی است که برای درمان اسهال استفاده می‌شود. این سرم حاوی آب، نمک و قند است که به بدن کمک می‌کند تا مایعات از دست رفته را دوباره جذب کند.

سرم غذایی چیست؟

سرم غذایی یک نوع سرم درمانی است که حاوی مواد مغذی ضروری برای بدن است. این سرم برای افرادی که قادر به خوردن غذا از طریق دهان نیستند، استفاده می‌شود.

فواید سرم زدن

سرم درمانی مزایای زیادی دارد، از جمله:

• جایگزینی مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته
• بهبود وضعیت کلی بیمار
• پیشگیری از کم آبی بدن
• کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی بیماری
  
  

سرم یک سوم دو سوم

سرم یک سوم دو سوم یک نوع سرم درمانی است که حاوی یک سوم آب و دو سوم الکترولیت است. این سرم برای درمان کم آبی بدن و جایگزینی الکترولیت‌های از دست رفته استفاده می‌شود.

فواید سرم قندکی نمکی

سرم قندکی نمکی مزایای زیادی دارد، از جمله:

• جایگزینی مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته
• بهبود وضعیت کلی بیمار
• پیشگیری از کم آبی بدن
• کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی بیماری
  
  

سرم قندکی نمکی برای چیست؟

سرم قندکی نمکی برای درمان کم آبی بدن، جایگزینی الکترولیت‌های از دست رفته و بهبود وضعیت کلی بیمار استفاده می‌شود.

 

چند نکته مهم در مورد سرم درمانی

• سرم درمانی باید توسط یک متخصص پزشکی انجام شود.
• قبل از دریافت سرم درمانی، حتماً با پزشک خود در مورد سابقه پزشکی خود صحبت کنید.
• اگر در حین دریافت سرم درمانی دچار علائمی مانند درد، تورم یا قرمزی در محل تزریق شدید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.

 

سرم ها از نظر غلظت اسمزی در ۳ طبقه بسته بندی می شوند

 

۱-محلول ایزوتونیک

غلظت این نوع محلول مانند غلظت مایعات بدن می باشد.سرم هایی مانند دکستروز ۵درصد،نرمال سالین،رینگر در این طبقه قرار دارند.

 

۲-محلول هایپر تونیک

غلظت اسمزی این نوع محلول از غلظت اسمزی بدن بیشتر می باشد. و باعث می شود آب از داخل سلول به خارج سلول منتقل شود. حجم مایعات خارج سلولی را افزایش میدهد. و ADH را کاهش می‌دهد. و باعث خروج ادرار می شود. در بیمارانی مانند ادم مغزی این محلول داده می شود. سرم مانیتول ۵ و ۱۰ درصد در این طبقه قرار دارند.

 

۳-محلول هایپوتونیک

غلظت اسمزی این محلول ها کمتر از خون می باشد. و باعث میشود آب به داخل سلول منتقل شود.سرم دکستروز ۲.۵دزصد و نرمال سالین در این دسته قرار دارند.

 

سرم ها از نظر مواد و ترکیبات شیمیایی که در آنها وجود دارد نیز تقسیم می‌شوند

محلول های قندی
محلول های نمکی
محلول های قندی-نمکی
محلول های جایگزین پلاسما
محلول های قلیایی
محلول های تغذیه ای

 

بخوانید              ترفندهای کاهش هزینه اسباب کشی منزل

هر نوعی از سرم چه کاربردی دارند

 

۱-سرم نمکی ۹. درصد

این نوع سرم ها  سدیم کلراید دارند. وقتی بخواهیم مایعات بدن جبران شود در مواردی که فرد اسهال، استفراغ، خونریزی، سوختگی دارد استفاده می شود.

 

۲-سرم رینگر

این نوع سرم دارای سدیم، پتاسیم، کلسیم، کلر می باشد. درمواردی که فرد دچار کاهش پتاسیم شود این سرم تجویز می شود. برای جایگزینی آب و املاح استفاده می شود. بیمارانی که رینگر دریافت می‌کنند درکنارش به بیمار سرم قندی-نمکی و نرمال سالین هم میدهند که نیاز تغذیه ای و الکتریکی آن تامین شود زیرا سرم رینگر ممکن است باعث هیپوکالمی در فرد شود. دقت شود در بیمارانی که افزایش سدیم ناشی از بیماری کلیوی و قلبی دچار هستند با احتیاط داده شود.

موارد مصرف

برای درمان کردن دهیدراسیون که ناشی از اسیدوز می باشد داده می شود. در هنگام عمل جراحی وقتی با کمبود سرم رینگر لاکتات مواجه شدیم میدهیم. در درمان شوک هیپوولمیک نیز استفاده می شود.

منع منصرف

در کسانی که بیماری نارسایی کلیه و نارسایی قلبی، کمبود پروترومبین و ادم ریوی دارند منع مصرف دارد و اگر داده شود با احتیاط تجویز گردد.

تداخلات دارویی

این نوع سرم با کورتیکواستروئید ها و داروهای دیورتیک تداخل دارند.

 

۳-سرم رینگر لاکتات

این نوع سرم از نظر ترکیب همانند رینگر می باشد یعنی داری کلر، پتاسیم، سدیم، کلسیم می باشد.

موارد مصرف

بمنظور برقرار کردن تعادل آب و الکترولیت قبل و بعد از عمل جراحی داده می شود. در بیماران هایپوولمی، و برای تنظیم کردن تعادل اسید و باز، تجویز می‌شود. این سرم در کسانی که بیماری نارسایی کلیه و ادم ریوی دارند با دقت و احتیاط تجویز شود.

 

۴-سرم قندی ۵ درصد

برای بیمارانی که نمی توانند از راه دهان چیزی بخورند تجویز می شود. برای تسکین درد بعد از عمل جراحی، برای کاهش دادن تب‌، افزایش دادن ادرار برای دفع کردن سم در افرادی که دچار مسمومیت شده اند تجویز می شود.

 

۵-سرم قندی نمکی

این سرم حاوی دکستروز ۵ درصد و سدیم کلراید ۹ درصد می باشد. برای تامین کردن آب و الکترولیت مورد نیاز بیمار تجویز می شود.

 

موارد مصرف

در بیماران گاستروآنتریت، در مسمومیت ها، داده میشود. در افراد فشار خون با احتیاط داده شود.

منع مصرف

این سرم در بیماران دیابتی، در بیمارانی که تحت درمان با کورتیکو استروئید هستند و بیمارانی که ادم دارند منع مصرف دارد

 

۶-سرم یک سوم-دوسوم

با دادن این سرم به بیمارانی که اعمال جراحی دارند باعث می شود دچار احتباس سدیم نشوند.

 

۷-سرم مانیتول

بیماران دچار ادم مغزی برای اینکه فشار داخل مغز را کم کنند داده میشود. برای کاهش فشار داخل چشم نیز داده می شود. برای پیشگیری از همولیز در بیماری که جراحی پروستات میشود نیز میدهند.

منع مصرف

بیمارانی که نارسایی قلبی، شوک
یپوولمیک، هایپوتانسیون، هایپوناترمی، هایمرکالمی دارند منع مصرف دارد.

تداخلات دارویی

با دیگوکسین و دیورتیک تداخل دارویی دارد.

 

۸-سرم آمینو اسیدی

به عنوان جانشین برای تغذیه بیماران تجویز می شود. این سرم حاوی آمینو اسید ضروری و غیرضروری، نیتروژن و الکترولیت می باشد.

چند نکته

 حالا که دانستیم سرم درمانی چیست بیایید چند نکته را در باب همین موضوع و تزریق برای بیماران مختلف با هم مرور کنیم.
درصورتی که بیمار بتواند از راه دهان تغذیه کند برای افزایش دادن حجم مایعات نباید از سرم استفاده کنیم زیرا عوارض جانبی دارد.
افرادی که بیماری هایی مانند دیابت، قلبی، کلیوی، دارند باید پزشک خود را از بیماری که دارند مطلع کنند.

تزریق کردن سرم نمکی به افرادی که بیماری قلبی و کلیوی دارند ممکن است باعث احتباس آب و نمک شود.
تزریق کردن سرم قندی در بیمارانی که خستگی و ضعف دارند کار اشتباهی می باشد.

از سرم های نمکی قبل و بعد از جراحی خودداری کنید در هنگام جراحی از محلول رینگر باید استفاده شود.
قبل از اینکه به بیماران سرمی تجویز شود باید به تداخلات دارویی و سرم دقت کنیم.

 

تزریق غیر ضروری سرم چه عوارضی به دنبال دارد؟

 

تزریقات سرم نمکی و قندی در مواردی که ضروریتی ندارد عارضه خاصی به جای نمی گذارد.
اگر فردی بطور طولانی از کورتون یا کورتیکواستروئید استفاده کند ممکن است عوارضی بدنبال داشته باشد مانند: پوکی استخوان، بالا رفتن قند خون فرد، بالا رفتن فشار خون، بنابراین دقت کنید بدون تجویز پزشک به بیماران سرم درمانی نکنیم.

 

سرعت تزریق سرم چگونه تنظیم می شود؟

 

سرعت تزریقات سرم در بیمارانی که سال خورده هستند و کودکان بسیار اهمیت دارد. یا بیمارانی که از مشکلات کلیوی و قلبی رنج می برند؛ زیرا اگر سرم برای این افراد با سرعت تزریق شود خطرناک است باعث فشار به قلب و کلیه می شود. اما سرعت تزریق سرم های نمکی و قندی در  جوان که بیماری خاصی ندارد آنقدر اهمیتی ندارد.

 

سرم درمانی و کرونا

سرم درمانی چیست و این روش چه مزیتی برای مبتلایان به بیماری کووید 19 دارد. از سرم درمانی در سال های مختلف میلادی برای بیماری های مختلف ویروسی استفاده می شده است. در این بیماری ها مشاهده شده که استفاده از سرم فرد بهبود یافته موثر واقع شده و درمان شدگان زنده ماندند. علاوه بر اینکه هر اپیدمی و بیماری ویروسی، ویژگی های متفاوت خودش را دارد، این تجربیات و سوابق نشان دهنده مفید بودن و امیدبخش بودن این روش در همه گیری COVID-19 هست.

سرم افراد بهبود یافته از بیماری کووید 19 می تواند به عنوان پیشگیری و یا درمان بیماری استفاده شود. در حالت پیشگیرانه، مزیتی که استفاه از این سرم برای افراد بهبود یافته دارد این است که می تواند از به وجود آمدن عفونت و بروز بیماری در افرادی که ریسک بالای ابتلا یا احتمال بالای تماس با عامل عفونی را دارند جلوگیری و در واقع پیشگیری کند.

اشخاصی مثل بیمارانی که دارای مشکلات زمینه ای هستند، خدمات دهندگان نظام سلامت و افرادی که با بیماران کووید 19 تماس داشته اند. آنتی بادی درمانی غیرفعال برای پیشگیری از بیماری در حال استفاده از شرایط بالینی است.
برای مثال، بیمارانی که با شخصی با بیماری هپاتیت B و یا ویروس هاری تماس داشته اند، با ایمنوگلوبولین ضد هپاتیت B (HBIG) و ایمونوگلوبولین ضد هاری (HRIG) درمان می شود.

خطری که آنتی بادی درمانی غیرفعال دارد آنهایی هستند که مربوط به انتقال خون و فرآورده های خونی هم هستند؛ مانند خطر آلودگی به سایر عفونت های ناخواسته و واکنش های ایمنی به سرم تزریق شده مانند واکنش های ایمونولوژیک مانند بیماری سرم.

بخوانید              بهترین قطره چشم برای جوشکاری

با توجه به نتایح قبلی و اخیر، استفاده از روش سرم درمانی و ایمن بودن آن در بیماری های کرونا ویروسی و با توجه به مرگ و میر بالای کووید 19 به ویژه در افراد مسن و آسیب پذیر، می توان پیشنهاد داد که مزایای استفاده از سرم درمانی در این بیماران به مراتب از معایب آن بیشتر است.