گفتار درمانی چیست ؟ و اهمیت آن در زندگی کودکان و بزرگسالان
نوشته شده توسط مجتبی اسداله زاده در تاریخ 1399/07/22 در دسته سایرگفتار درمانی چیست ؟
یک برنامه درمانی برای افرادی که مشکلات گفتار و زبان دارند میباشد.این مشکلات میتواند شامل مشکلات بیانی،پچش،لکنت،محدودیت در واژگان و دیر کلام بودن و...باشد.
اختلالات تشدید میتواند شامل حجم و کیفت صدا باشد.
گفتار درمانی هم به کودکان که در گفتار دچار انواع مشکلات هستند و هم به بزرگسالان به علت سکته های مغزی کمک کند.
انواع مختلفی از گفتار درمانی داریم که در زمینه های مختلف به افراد کمک میکنند
۱-افرادی که در تلفظ دچار مشکل هستند
2-کسانی که دچار خطای صوتی هستند
3-کسانی که خطای تلفظی دارند
4-کسانی که هم خطای تلفظی و هم خطای واجی دارند
متخصصان در این زمینه به افرادی که دچار مشکل اند با هجاهای بی معنی و کلمات تکی و عبارات و جملات و تمرینات مکالمات ساختاری و مکالمه بدون ساختار شروع میکنند.
درمان واجی
1-کسانیکه در تولید گروه صدا مشکل دارند
2-افرادی که این مشکل را دارند فهمیدنشان به علت خطای صوتی زیادی که دارند دشوار است
3-این مشکل اغلب در سن ۳تا ۵سالگی از بین میرود
4-درمان این گروه با جفت کلمات مشابه شروع میشود.
گفتار درمانی در کودکانی که مشکلات مرتبط با زبان/شنوایی دارند
کودکانی که این مشکل را دارند تفاوتهایی در روان بودن و کیفیت صدا دارند و همچنین در مقایسه با کسانیکه همسن شان هستند ناتوانی در یادگیری دارند،تغییر صدا دارند که با افزایش تعدا مکث صوتی همرا میباشد
گفتار درمانی برای آپراکسی در کودکان
متخصصان با هدف بهبود هماهنگی در گفتار کودکان تلاش میکنند و با کودکان مهارتهای درحال رشد را برای روند بهبودیشان انجام میدهند
گفتار درمانگر کیست ؟
کسی است که به اختلالات مربوط به زبان و گفتار و بلع میپردازد. گفتار درمانگر باتوجه به مشکلی که مراجعه کننده دارد با متخصصان در ارتباط میباشد و درمانی چند جانبه و موثر ارائه میدهد.
چه کسانی به گفتار درمانی نیاز دارند ؟
به طور کلی هر فردی (در هر سنی) که در ارتباط برقرار کردن بخصوص از طریق گفتار و زبان مشکل داشته باشد نیاز به مراجعه به گفتاردرمانی دارد. البته در کودکان زیر ۶ سال توانایی برقراری ارتباط با توجه به سن آنها تعیین می شود.
افراد دارای لکنت، افراد دارای مشکلات تلفظی، افراد اوتیستیک (اوتیسم) ، افراد کم توان ذهنی، افرادی که مشکل در خواندن و نوشتن و ریاضیات دارند، افراد دیزآرتریک و آپراکسیک، افراد دارای مشکلات شنوایی، افراد دارای شکاف کام و لب، افراد دارای اختلالات صوتی (مثل صدای خش دار و گرفته) ، افراد دارای سرطان حنجره یا سرطان زبان یا سرطان گردن، کودکانی که دچار تاخیر در گفتار و زبان هستند و دیر به صحبت کردن می رسند، افرادی که پس از صدمات مغزی (مانند سکته مغزی، تومور مغزی، ضربه مغزی، دمانس و…) دچار مشکلاتی در حیطه گفتار و زبان و بلع شده اند، بیماران MS، بیماران پارکینسون، بیماران ALS، افرادی که به دلیل مشکلات تنفسی دچار اختلالات گفتاری شده اند، نوزادانی که نارس هستند یا دچار یک بیماری خاص هستند و در مکیدن و بلع شیر مشکل دارند، کودکان دارای بیش فعالی، افراد دارای سندروم داون و برخی سندروم های دیگر مانند سندروم ویلیامز و … باید جهت ارزیابی و درمان به گفتاردرمانگر مراجعه کنند. مراجعین باید درنظر داشته باشند، بسته به شرایط توانخواه ممکن است برخی مداخلات گفتاردرمانی نیاز به زمان بیشتری داشته باشند تا به نتیجه برسند و شرط لازم برای مشاهده پیشرفت، تداوم درمان است.
گفتار درمانی در کودکان
دوران کودکی و نوزادی بسیار مهم است هر اختلالی که در این دوران شناسایی شود و زود باید درمان شود زیرا اگر به تاخیر بیفتد اثرات آنها در آینده عمیقتر میشود و مشکلات جبران ناپذیری در پی دارد وچون در این دوران مغز انعطاف پذیر میباشد براحتی بسیاری از مشکلات حل میشود. بیشتر مشکلاتی که در زبان و گفتار بوجود می آید ریشه در مغز دارد که میتواند به علت ضربه،ژنتیک،سندرم و..باشد.
گفتار درمانی در بزرگسالان
بسیاری از مشکلات ممکن است در بزرگسالی بوجود بیاید یا در کودکی وجود داشته و درمان نشده است.
چه زمانی به گفتار درمانگر باید مراجعه کنیم ؟
زمان مراجعه کردن افراد باتوجه به سن شان و اختلال مربوطه متفاوت میباشد.ولی هرچه سریعتر اقدام شود روند درمان هم بهتر و سریعتر خواهد بود.
مزیت های گفتار درمانی
گفتار درمانی می تواند به کودکان کمک کند تا واضح تر صحبت کنند. این موضوع به کودکان احساس اعتماد بنفس بیشتری در هنگام صحبت کردن به آنها می دهد. پس درمان این اختلالات گفتاری در اعتماد بنفس، زندگی اجتماعی، جلوگیری از گوشه گیری و…کمک می کند. گفتار درمانی می تواند به کودکان با اختلالات خواندن و نوشتن کمک کند تا حروف را بهتر درک کنند، صداها و حروف را در کلمات بهتر تشخیص دهند و تمایل به مطالعه و خواندن از این طریق در کودکان افزایش می یابد.
گفتاردرمانی می تواند با درمان افراد دارای لکنت در هر سنی، طعم صحبت بدون نگرانی در شرایط مختلف زندگی اجتماعی را بچشاند. گفتار درمانی می تواند به فرد بزرگسالی که در اثر سکته یا ضربه به سر توانایی گفتار، درک کردن صحبت دیگران و حتی بلع خود را از دست داده است کمک کند. حتی در صورتی که آسیب به قدری شدید و گسترده باشد که توانایی صحبت کردن را به میزان بسیار زیادی از دست داده باشد باز می توان با “روش های ارتباطی مکمل و جایگزین” به فرد کمک کرد تا ارتباط برقرار کند.
چگونه در منزل با کودک خود تمرین گفتار درمانی کنیم ؟
طول جلسات گفتار درمانی کودکان در منزل باید حدود 15-30 دقیقه باشد و این زمان برای کودکان به صورت کاملا سرگرم کننده سپری شود. بهتر است کودک متوجه نباشد که شما روی افزایش مهارتهای او کار میکنید. او باید تصور کند که در این زمان، اوقات شاد و سرگرمکنندهای را به صورت انجام انواع بازیها با والدین خود سپری میکند، بنابراین داشتن خلاقیت در این زمینه به والدین کمک زیادی میکند تا راحتتر بتوانند کودک را با خود همراه کنند.
نکات
۱-واضح و روشن با کودک خود صحبت کنید:در این روش شما هر کلمه را به آرامی و واضح بیان کنید و از کودک خود بخواهید آن را تکرار کند.
۲-کودک خود را در معرض کلمات قرار دهید:هر کاری که شما انجام میدهید برای کودک خود تعریف کنید و هنگامی که مشغول تعریف هستید از کلمات ساده استفاده کنید.موسیقی که در خانه پخش میشود با کودک خود آنرا همخوانی کنید.درمورد غذای مورد علاقش با اون صحبت کنید.
۳-کتاب بخوانید:کتابی را که برای کودک شما جذاب است انتخاب کنید و برایش بخوانید و از او سوال کنید و اورا تشویق کنید بشما پاسخ دهد
چگونه در منزل با بزرگسالان تمرین گفتار درمانی کنیم ؟
۱-زمان بندی داشته باشیم:برای هرکاری برنامه ریزی کنید و بطور منظم تمرینات را انجام دهید تا به یک عادت تبدیل شود برای اینکه خسته نشوند زمانش را ۲۰تا ۳۰دقیقه بگیرید.
۲-برنامه ریزی داشته باشید:برای انجام دادن امور باید برنامه ریزی داشته باشید مثلا کارهای ساده تر ابتدا و کارهای سختتر انتهای برنامه انجام شود.
۳-مکان مناسب برای تمرین:مکانی که شخص درآن ارامش دارد انتخاب کنید
۴-حواس پرتی را کاهش دهید:هرچیزی که باعث میشود حواس پرت شود مانند موبایل را دور کنید
۵-ناامیدی را دور کنید:هیچ وقت ناامید نشوید و کار خود را متوقف نکنید